«Με λένε Χριστίνα, γεννήθηκα και μεγάλωσα στη Βενεζουέλα από Ελληνες μετανάστες»

Εννέα απρόσμενες ιστορίες μεταναστών

Γράφει η ΛΙΝΑ ΓΙΑΝΝΑΡΟΥ *

Οταν οι γονείς της, πριν από αρκετά χρόνια, έφτασαν από την Ελλάδα στο Καράκας, αναζητώντας μια καλύτερη ζωή, ο κόσμος τούς υποδέχθηκε με θέρμη. Με τα χρόνια, δημιούργησαν μια μικρή βιοτεχνία και απέκτησαν οικογένεια. Η Χριστίνα ήταν 20 χρονών όταν επέστρεψαν στην Ελλάδα. Μια χώρα που δεν γνώριζε, αλλά ήταν η πατρίδα της. Αφιερώθηκε στη δημοσιογραφία, ίσως σε μια προσπάθεια να ενώσει τους δύο κόσμους. «Με λένε Χριστίνα, γεννήθηκα και μεγάλωσα στη Βενεζουέλα από Ελληνες μετανάστες», λέει.

Γιατί η μετανάστευση, ένα φαινόμενο τόσο παλιό όσο ο άνθρωπος, προκαλεί σήμερα τρόμο; Γιατί, με παππούδες πρόσφυγες και μπαμπάδες μετανάστες, «βλέπουμε» στον ξένο κάποιον που έρχεται «να μας φάει τη δουλειά»; Ή, αλλιώς, τι κοινό έχουν μια δημοσιογράφος, ένας βιολιστής, ένας μπάρμαν, μια ιδιωτική υπάλληλος και μία ιπποκόμος; Μια ομάδα καλλιτεχνών, κινηματογραφιστών, τεχνικών, φίλων, που αποτελούν «Μέρος της λύσης» (partofthesolution.gr), όπως ονομάζεται η εθελοντική πρωτοβουλία τους, δημιούργησαν την καμπάνια «Ενας κόσμος μεταναστεύει», εννέα σύντομα βίντεο που παρουσιάζουν ανθρώπους «που κάποια στιγμή άφησαν την πατρίδα τους για να σπουδάσουν, να δουλέψουν, γιατί ερωτεύτηκαν, γιατί αναγκάστηκαν, γιατί το θέλησαν». «Ηταν αναμενόμενο να ασχοληθούμε με τη μετανάστευση», εξηγεί στην «Κ» ο Γιώργος Νούνεσης εκ μέρους του... «Μέρους της λύσης». «Είμαι 40 ετών και οι μισοί μου φίλοι έχουν φύγει στο εξωτερικό. Οπως και στις προηγούμενες καμπάνιες μας (σ.σ.: είχαν ασχοληθεί με την ιδιωτικοποίηση του νερού και τους πρόσφυγες), θέλαμε να δείξουμε τα δεδομένα, την πλευρά της μετανάστευσης, που σπάνια βρίσκει χώρο στα media».

Σε ένα από τα βίντεο, παρουσιάζεται ένας γυναικολόγος: «Το επάγγελμά μου συνδέεται με τη φύση της ζωής. Ασκώ το λειτούργημα του γυναικολόγου-μαιευτήρα τα τελευταία 22 χρόνια. Το να βοηθάς μια μητέρα να φέρει στον κόσμο ένα παιδί είναι σαν να τη βοηθάς να δημιουργήσει τη μοναδική περιουσία που πραγματικά αξίζει. Είμαι ο Μπάσεμ Καράμ και είμαι από τη Συρία. Ηρθα στην Ελλάδα όταν ήμουν 18 ετών, είμαι παντρεμένος και έχω δύο παιδιά». Οι δημιουργοί της καμπάνιας μας θυμίζουν, στο βίντεο, ότι το 2016 και οι έξι Αμερικανοί επιστήμονες που μοιράστηκαν τα Νομπέλ Φυσικής, Χημείας και Οικονομικών ήταν μετανάστες.

Σειρά παίρνει ένας βιολιστής. «Ξεκίνησα να παίζω μουσική στα έξι μου», μας λέει. «Το βιολί με συνόδευσε σε όλα μου τα ταξίδια σε όλες τις χώρες. Το 2013 κατέληξα στην Ουτρέχτη. Το να είσαι μέλος μιας ορχήστρας είναι σαν να είσαι μέρος του κόσμου. Ανάμεσα από αγγλικά, ολλανδικά, αλβανικά και ελληνικά, η μουσική μού έμαθε ότι τα σύνορα είναι μόνο στο μυαλό μας. Με λένε Ρενάτο και είμαι από την Αλβανία», λέει στα ελληνικά.

Οι οικονομικές ανισότητες είναι από τις βασικές αιτίες μετανάστευσης (το κατά κεφαλήν εισόδημα της Ολλανδίας, π.χ., είναι 140 φορές μεγαλύτερο του Κονγκό), όμως δεν είναι η μόνη. Το 2015, μόλις 10% των μεταναστών προέρχονταν από χαμηλού εισοδήματος χώρες. Το 65% προερχόταν από μεσαίου και το 25% από υψηλού εισοδήματος χώρες. Η Ιντα, που συναντάμε σε επόμενο βίντεο, κατάγεται από τη Φινλανδία αλλά ζει στην Ελλάδα. Εργάζεται ως ιπποκόμος. «Η ενασχόληση με τα ζώα μού προκαλεί μια γαλήνη και μια διαύγεια που δεν μπορώ να περιγράψω. Παρατηρώντας τις συνήθειες και τη ζωή τους, εύκολα καταλαβαίνει κανείς και τη δική μας ιστορία. Η μετακίνηση πληθυσμών ήταν πάντα μέρος της φυσικής εξέλιξης. Η αλλαγή του κλίματος, η εύρεση τροφής και πόρων ή απλώς οι καλύτερες συνθήκες διαβίωσης ήταν πάντα λόγοι μετακίνησης τόσο για τα ζώα όσο και για τους ανθρώπους», λέει.

Η καμπάνια χρηματοδοτήθηκε αποκλειστικά από τους ίδιους. Η ομάδα συνειδητά δεν έχει καμία στήριξη από εταιρείες, ΜΚΟ, οργανισμούς, οποιαδήποτε οικονομική ενίσχυση άμεση ή έμμεση. Ωστόσο, «τρέχει» μια εκστρατεία crowdfunding, καλώντας μας να γίνουμε κι εμείς «Μέρος της λύσης». «Εμείς κάνουμε αυτό που θέλουμε και, αν καλύψουμε τα έξοδά μας, έχει καλώς, αν όχι, συνεχίζουμε», λέει ο Γιώργος Νούνεσης.

___________

[*]http://www.kathimerini.gr/969628/gallery/epikairothta/ellada/ennea-aprosmenes-istories-metanastwn

Η Σφαγή του Διστόμου 10-6-1944

ΝΙΚΟΣ ΧΑΤΖΗΞΑΝΗΣ

         Η Σφαγή του Διστόμου 10-6-1944           

Στις 10 Ιουνίου του 1944, ο 26χρονος τότε Φριτς Λάουτενμπαχ, λοχαγός των SS του 2ου λόχου του 1ου τάγματος του 7ου τεθωρακισμένου Συντάγματος, έλαβε διαταγή να μετακινήσει τον λόχο του από την Λειβαδιά προς τα χωριά Δίστομο, Στείρι και Κυριάκι με σκοπό τον εντοπισμό ανταρτών στην δυτική πλευρά του Ελικώνα.

Σαν δόλωμα οι Γερμανοί είχαν δύο επιταγμένα Ελληνικά φορτηγά γεμάτα με άνδρες των SS μεταμφιεσμένους σε χωρικούς, που προπορεύονταν της κύριας φάλαγγας. Ταυτόχρονα ο 10ος και 11ος λόχος του 3ου τάγματος από την Άμφισσα κατευθυνόταν προς το Δίστομο για να συναντήσουν τον 2ο λόχο. Οι τρεις λόχοι συναντήθηκαν χωρίς να έχουν εντοπίσει αντάρτες εκτός από 18 παιδιά που κρύβονταν σε γύρω στάνες. Έξι από τα παιδιά που προσπάθησαν να δραπετεύσουν εκτελέστηκαν. Οι Γερμανοί μπήκαν στο Δίστομο και εκφοβίζοντας τους χωρικούς έμαθαν ότι υπήρχαν αντάρτες στο Στείρι. Ο 2ος λόχος κατευθύνθηκε προς τα εκεί και έπεσε σε ενέδρα των ανταρτών του 11ου λόχου του 3ου τάγματος του 34ου συντάγματος του ΕΛΑΣ. Η μάχη του Στειρίου ήταν σκληρή και κράτησε περίπου μέχρι τις δύο το μεσημέρι αναγκάζοντας τους Γερμανούς σε οπισθοχώρηση.

Αν και από το χωριό Δίστομο τα Γερμανικά στρατεύματα δεν δέχθηκαν κάποια πρόκληση, για λόγους αντεκδίκησης ο 2ος λόχος του 8ου Συντάγματος της 4ης Αστυνομικής Τεθωρακισμένης Μεραρχίας Γρεναδιέρων των Ες Ες άρχισε την σφαγή όσων κατοίκων έβρισκαν στο χωριό.

Η μανία τους ήταν τόσο μεγάλη, ώστε δεν ξεχώριζαν από το μακελειό ούτε τα γυναικόπαιδα ούτε τους ηλικιωμένους. Τον ιερέα του χωριού τον αποκεφάλισαν, βρέφη εκτελέστηκαν και γυναίκες βιάστηκαν πριν θανατωθούν. Η σφαγή σταμάτησε μόνον όταν νύχτωσε και αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στην Λειβαδιά, αφού πρώτα έκαψαν τα σπίτια του χωριού.

Οι εκτελέσεις συνεχίστηκαν και κατά την επιστροφή των Γερμανών στην βάση τους, καθώς σκότωναν όποιον άμαχο έβρισκαν στον δρόμο τους. Οι νεκροί του Δίστομου έφτασαν τους 228, εκ των οποίων οι 117 γυναίκες και 111 άντρες, ανάμεσά τους 53 παιδιά κάτω των 16 χρόνων. Η μαρτυρία του απεσταλμένου του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού Eλβετού George Wehrly ο οποίος έφτασε στο Δίστομο μετά λίγες μέρες μιλάει για 600 νεκρούς στην ευρύτερη περιοχή, με πτώματα να κρέμονται ακόμα και απο δέντρα περιμετρικά του δρόμου που οδηγεί στο χωριό.

Τις 24 Ιουνίου 1944, οι Γερμανοί επανήλθαν και έκαψαν τα σπίτια και τις θημωνιές στα αλώνια του Στειρίου, χωρίς ανθρώπινες απώλειες αφού οι κάτοικοι του είχαν προλάβει να κρυφτούν σε γειτονικές δύσβατες περιοχές του χωριού.

Ο λοχαγός των SS Fritz Lautenbach είναι ο άνθρωπος που εκτέλεσε την εντολή για τη σφαγή του Διστόμου, ο οποίος και μετά το τέλος της συνέταξε ψευδή αναφορά που ανέφερε ότι οι άνδρες του δέχθηκαν επίθεση "με όλμους, αυτόματα όπλα και τουφέκια από τη μερία του Διστόμου". Η αναφορά του Lautenbach αμφισβητήθηκε αμέσως καθώς ο Georg Koch, πράκτορας της μυστικής υπηρεσίας o οποίος συνόδευε επίσης το τάγμα, υπέβαλλε ξεχωριστή αναφορά κατά την οποία βεβαίωσε ότι το τάγμα στην πραγματικότητα έπεσε σε ενέδρα πολλά μίλια έξω από το Δίστομο.

Στην ανάκριση που ακολούθησε υπερασπίστηκε τις επιλογές του λέγοντας ότι προτίμησε συνειδητά να ακολουθήσει το πνεύμα των διαταγών, παρά το γράμμα. Σημειώνεται ότι στο στρατοδικείο που ακολούθησε, δεν κλήθηκε κανένας Έλληνας μάρτυρας.

Ένας από τους επκεφαλής που θεωρήθηκε επίσης υπεύθυνος για την σφαγή στο Δίστομο, ο Hans Zampel, μετά το τέλος του πολέμου συνελήφθη στην Γαλλία και εκδόθηκε στην Ελλάδα. Στην πορεία ζητήθηκε η μεταφορά του στην Γερμανία για τις εκεί έρευνες όπου και παρέμεινε.

Μέλη του ίδιου συντάγματος είχαν πραγματοποιήσει ένα μήνα μόλις πριν, την Σφαγή της Κλεισούρας με 273 αμάχους νεκρούς, ανάμεσα τους παιδιά και βρέφη.